Coutèu(-de-Bizànci)
Gladiolus x byzantinus
Iridaceae
Àutri noum : Coutelas, Coutelo, Glaujòu, Glai, Coutelet.
Nom en français : Glaïeul de Byzance.
Descripcioun :Lou coutèu-de-Bizànci duerb à la primo si poulìdi flour dins li prado e ermas secarous de Prouvènço pas trop liuen de la mar. Es un bastard naturau entre Gladiolus italicus e Gladiolus dubius. A li coulour dóu premié e un pau la larjour dóu segound. D'efèt li tepalo d'en aut sus li coustat soun pu larg que li dóu coutèu d'Itàli. Peréu lis antèro soun pu courteto (fotò) e li grano un pau alado, mai pas tant que pèr Gladiolus dubius.
Usanço :Li coutèu coume la maje part dis Iridaceae soun empouisounant.
Port : Erbo
Taio : 0,6 à 1,5 m
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Gladiolus
Famiho : Iridaceae
Ordre : Aspargales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 3 à 4 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 400 m
Aparado : Noun
Mars à mai
Liò : Prado
- Ermas
- Escoumbre e proche dis oustau
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Mediterrano-Atlantico
Ref. sc. : Gladiolus x byzantinus Mill., 1768
(= Gladiolus communis subsp. byzantinus (Mill.) Douin, 1931 )
Fenoui(-d'Alsaço)
Xanthoselinum alsaticum subsp. alsaticum
Apiaceae Umbelliferae
Nom en français : Peucédan d'Alsace.
Descripcioun :Aquéu fenoui-d'Alsaço dins la subsp. alsaticum èi pas gaire coumun au nostre. Trachis en aut de la valado dóu Rose proche Bouleno e peréu dins lis Aup dessouto 1500 m. Se recounèis à si fueio 3 à 5 cop divisado, sa cambo boutisso e si brout en estànci de long de la cambo. Lis oumbello fan de 6 à 25 rai. La varieta discolor en fotò fai de flour à petalo blanco au contro de la varieta alsaticum que soun jauno. Isto uno autro meno mai coumuno (subsp. venetum) que s'atrobo dóu coustat de Niço.
Usanço :Couneissèn pas d'usanço particuliero pèr aquelo planto. Escriéure au site se n'en sabès mai.
Port : Grando erbo
Taio : 0,5 à 1,8(2,5) m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Xanthoselinum
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae
Ordre : Apiales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 4 à 10 cm
Flourido :
Estiéu - Autouno
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Juliet à setèmbre
Liò : Ermas
- Camin
- Orle de bos
- Sablo
Estànci : Mesoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Xanthoselinum alsaticum subsp. alsaticum (L.) Schur, 1866
(= Peucedanum alsaticum L., 1762 )